Det gjallar og det læt

Frå skremme- og lokkereiskapar til folkelege blåseinstrument

Av Reidar Sevåg

Serien Norsk Kulturarv gir populærvitskaplege, gjennomillustrerte ut- greiingar om ei lang rekkje spesielle emne frå norsk folkekunst og folke- kultur i vidaste meining. Bøkene blir skrivne av framståande fagfolk på dei ymse områda, men forma slik at alle kan ha glede av å lese dei. Utvalet blir drøfta i ei gruppe av museumsfolk og andre vitskapsmenn.

Det gjallar og det læt

Frå uminnelege tider har mennesket nytta seg av primitive lätereiskapar, anten dei no hadde ei kultisk, magisk eller praktisk oppgåve. Med ei lokke- pipe av tre eller bein kunne forfedrane våre etterlikne dyre- og fuglelåtar når dei gjekk på jakt, og mot udyr og vonde vette hadde dei skremmerei- skapar som laga fælslege smell og spetakkel. Frå slike einfelte låterei- skapar har dei folkelege musikkinstrumenta ofte vakse fram. Førstekon- servator Reidar Sevåg gir oss i denne boka ei grundig innføring i utvik- linga frå før-musikalske instrument til blåseinstrument og munnharpe. Strengeinstrumenta vil bli omtala i eit seinare band i serien. Boka er gjennomillustrert med fotografi og teikningar og har dessutar notar til typiske småmelodiar for dei ulike instrumenta